Tarta z porami i kozim serem to klasyczne francuskie danie, które łączy w sobie delikatność warzyw z wyrazistym smakiem sera. Ta elegancka potrawa, znana również jako quiche z porem, jest idealna zarówno na rodzinny obiad, jak i na spotkanie z przyjaciółmi. Doskonale sprawdza się jako danie główne podane z lekką sałatką lub jako wykwintna przystawka. Połączenie słodkawych, karmelizowanych porów z kremowym, lekko pikantnym kozim serem tworzy harmonię smaków, która zachwyci nawet najbardziej wymagających smakoszy.
Składniki na tartę z porami i kozim serem
Przygotowanie idealnej tarty wymaga odpowiednich składników. Poniżej znajdziesz listę wszystkich potrzebnych produktów, podzielonych na składniki do ciasta i nadzienia. Warto wybierać świeże pory i wysokiej jakości kozi ser, aby wydobyć pełnię smaku tego wyjątkowego dania.
Składniki na kruche ciasto
- 250 g mąki pszennej
- 125 g zimnego masła
- 1 jajko
- szczypta soli
- 2-3 łyżki zimnej wody (w razie potrzeby)
Składniki na nadzienie
- 3-4 duże pory (tylko białe i jasnozielone części)
- 200 g koziego sera (najlepiej w formie walca lub kremowego)
- 3 jajka
- 200 ml śmietanki 30-36%
- 100 ml mleka
- 2 łyżki masła do podsmażenia porów
- 2 ząbki czosnku
- sól i świeżo mielony czarny pieprz do smaku
- gałka muszkatołowa (szczypta)
- świeży tymianek (kilka gałązek)
- opcjonalnie: 100 g podsmażonego boczku lub 1 gruszka
Przygotowanie kruchego ciasta na tartę
Kruche ciasto to podstawa udanej tarty. Powinno być delikatne, ale jednocześnie wytrzymałe, aby utrzymać wilgotne nadzienie. Poniżej znajdziesz szczegółowe instrukcje, jak przygotować idealne ciasto na tartę z porami i kozim serem.
- Przesiej mąkę do dużej miski i dodaj szczyptę soli.
- Pokrój zimne masło w kostkę i dodaj do mąki. Szybko rozcieraj masło z mąką opuszkami palców, aż powstanie struktura przypominająca drobną kruszonkę.
- Dodaj jajko i szybko zagnieć ciasto. Jeśli ciasto jest zbyt suche, dodaj 1-2 łyżki zimnej wody.
- Uformuj kulę, spłaszcz ją, owiń folią spożywczą i wstaw do lodówki na minimum 30 minut.
- Schłodzone ciasto rozwałkuj na posypanej mąką powierzchni na okrągły placek o średnicy około 30 cm.
- Wyłóż ciastem formę do tarty (o średnicy około 26-28 cm), delikatnie dociskając do boków.
- Nakłuj spód widelcem w kilku miejscach, aby zapobiec wybrzuszeniom podczas pieczenia.
- Przykryj papierem do pieczenia i wysyp obciążenie (np. suchą fasolę lub specjalne kulki ceramiczne).
- Podpiecz ciasto w temperaturze 180°C przez 15 minut, następnie usuń obciążenie i papier, i piecz przez kolejne 5 minut, aż ciasto lekko się zarumieni.
Wskazówka: Schłodzenie ciasta przed pieczeniem jest kluczowe dla uzyskania kruchości. Jeśli masz mało czasu, możesz włożyć ciasto do zamrażarki na 15 minut zamiast do lodówki na 30 minut.
Przygotowanie nadzienia z porów i koziego sera
Nadzienie to serce tarty. Odpowiednio przygotowane pory w połączeniu z kozim serem tworzą niezapomnianą kompozycję smaków. Poniżej przedstawiamy krok po kroku, jak przygotować idealne nadzienie do tarty.
- Pory dokładnie umyj, usuń zewnętrzne liście i korzenie. Przekrój wzdłuż i dokładnie wypłucz z piasku między warstwami.
- Pokrój pory w półplasterki o grubości około 1 cm (tylko białe i jasnozielone części).
- Na patelni rozgrzej masło, dodaj posiekany czosnek i smaż przez 30 sekund, aż uwolni swój aromat.
- Dodaj pokrojone pory, posól i smaż na średnim ogniu przez 10-15 minut, aż zmiękną i lekko się skarmelizują. Mieszaj od czasu do czasu, aby nie przypalić.
- W międzyczasie w misce roztrzep jajka z śmietanką i mlekiem. Dopraw solą, pieprzem i szczyptą gałki muszkatołowej dla głębi smaku.
- Na podpieczony spód ciasta wyłóż podsmażone pory, równomiernie je rozprowadzając.
- Pokrój kozi ser w plastry lub pokrusz, jeśli jest kremowy, i rozłóż równomiernie na porach.
- Posyp świeżymi listkami tymianku, który podkreśli aromat potrawy.
- Zalej wszystko mieszanką jajeczno-śmietanową, dbając o równomierne rozprowadzenie.
- Piecz tartę w temperaturze 180°C przez 30-35 minut, aż nadzienie się zetnie, a wierzch lekko zarumieni.
Wskazówka: Aby sprawdzić, czy tarta jest gotowa, delikatnie potrząśnij formą – środek powinien być stabilny z lekkim drżeniem. Pamiętaj, że tarta jeszcze trochę stężeje po wyjęciu z piekarnika.
Warianty tarty z porami
Podstawowy przepis na tartę z porami i kozim serem można modyfikować według własnych upodobań. Oto kilka inspirujących wariantów, które warto wypróbować:
Tarta z porami, kozim serem i boczkiem
Dodanie chrupiącego boczku wprowadza do tarty element słoności i dodatkową teksturę. Aby przygotować ten wariant:
- Pokrój 100 g boczku w kostkę i podsmaż na suchej patelni bez dodawania tłuszczu, aż będzie złocisty i chrupiący.
- Odsącz nadmiar tłuszczu na papierowym ręczniku.
- Dodaj boczek do podsmażonych porów przed wyłożeniem na ciasto, delikatnie mieszając składniki.
Tarta z porami, kozim serem i gruszką
Słodycz gruszki doskonale równoważy wyrazisty smak koziego sera. Aby przygotować ten elegancki wariant:
- Wybierz twardą, ale dojrzałą gruszkę (najlepiej odmianę Konferencja lub Williams).
- Obierz ją, usuń gniazdo nasienne i pokrój w cienkie plasterki.
- Ułóż plasterki gruszki na wierzchu tarty tuż przed wlaniem masy jajeczno-śmietanowej, tworząc dekoracyjny wzór.
- Możesz również skropić gruszki łyżką miodu lub posypać odrobiną brązowego cukru dla dodatkowej słodyczy i karmelizacji.
Tarta z porami i serem feta
Jeśli nie masz dostępu do koziego sera lub preferujesz łagodniejszy smak, ser feta będzie doskonałym zamiennikiem:
- Zastąp kozi ser 200 g pokruszonego sera feta.
- Dodaj do nadzienia 1 łyżeczkę suszonego oregano dla bardziej śródziemnomorskiego akcentu.
- Możesz również dodać garść czarnych oliwek pokrojonych w plasterki i kilka suszonych pomidorów.
Porady dla idealnej tarty z porami
Aby Twoja tarta z porami i kozim serem była perfekcyjna za każdym razem, warto zwrócić uwagę na kilka istotnych szczegółów:
- Wybór porów: Najlepsze są młode, świeże pory o jędrnych liściach. Unikaj porów z zżółkniętymi końcówkami lub zwiędłymi liśćmi. Białe i jasnozielone części są najdelikatniejsze w smaku.
- Czyszczenie porów: Pory często zawierają piasek między warstwami liści. Po przekrojeniu wzdłuż, dokładnie wypłucz je pod bieżącą wodą, rozchylając warstwy, aby usunąć wszystkie zanieczyszczenia.
- Kozi ser: Do tarty najlepiej nadaje się półmiękki kozi ser w formie walca (typu Chèvre) lub kremowy. Jeśli używasz intensywnego koziego sera, możesz zmieszać go z łagodniejszym, np. ricottą, aby zbalansować smak.
- Temperatura składników: Wszystkie składniki na ciasto powinny być zimne, natomiast jajka i nabiał do nadzienia najlepiej wyjąć z lodówki około 15-20 minut przed przygotowaniem.
- Odpoczynek ciasta: Nie pomijaj etapu schładzania ciasta – to klucz do uzyskania kruchości i zapobiegnięcia kurczeniu się ciasta podczas pieczenia.
- Podpieczenie ciasta: Ten krok, zwany „ślepym pieczeniem”, zapobiega rozmięknięciu spodu tarty od wilgotnego nadzienia i gwarantuje chrupiącą bazę.
Serwowanie tarty z porami i kozim serem
Tarta z porami i kozim serem smakuje najlepiej podana na ciepło lub w temperaturze pokojowej. Oto kilka sugestii dotyczących serwowania:
- Podawaj tartę z lekką sałatką z mieszanych liści z prostym winegret z oliwy i octu balsamicznego, który zrównoważy kremowość tarty.
- Jako dodatek świetnie sprawdzi się również sos jogurtowy z dodatkiem świeżych ziół (mięta, bazylia) i odrobiną soku z cytryny.
- Tarta doskonale komponuje się z kieliszkiem białego wina – spróbuj Sauvignon Blanc lub Chardonnay, których kwasowość i owocowe nuty uzupełnią smak potrawy.
- Jeśli planujesz podać tartę jako przystawkę, pokrój ją na mniejsze kawałki i udekoruj świeżymi ziołami lub mikroziołami dla elegancji.
Wskazówka: Tarta z porami i kozim serem doskonale nadaje się do przygotowania z wyprzedzeniem. Możesz upiec ją dzień wcześniej, przechować w lodówce i podgrzać przed podaniem (10-15 minut w piekarniku nagrzanym do 160°C).
Wartości odżywcze tarty z porami i kozim serem
Tarta z porami i kozim serem to nie tylko uczta dla podniebienia, ale również źródło wielu cennych składników odżywczych. Poniżej przedstawiamy przybliżone wartości odżywcze jednej porcji (1/8 tarty):
- Kalorie: około 380 kcal
- Białko: 12 g
- Węglowodany: 25 g
- Tłuszcze: 26 g (w tym tłuszcze nasycone: 15 g)
- Błonnik: 2 g
- Wapń: 150 mg
- Żelazo: 2 mg
- Witamina A: 20% dziennego zapotrzebowania
- Witamina C: 15% dziennego zapotrzebowania
Pory są bogate w przeciwutleniacze, witaminę K i związki siarkowe korzystne dla zdrowia. Kozi ser dostarcza łatwo przyswajalnego białka oraz wapnia, a dodatkowo zawiera mniej laktozy niż krowie produkty mleczne, co czyni go łatwiejszym do strawienia dla osób z nietolerancją laktozy.
Przechowywanie i odgrzewanie tarty
Tarta z porami i kozim serem doskonale nadaje się do przechowywania i późniejszego odgrzewania. Oto kilka praktycznych wskazówek:
- Upieczoną i ostudzoną tartę można przechowywać w lodówce do 3 dni, szczelnie przykrytą folią spożywczą lub w szczelnym pojemniku.
- Aby odgrzać całą tartę, wstaw ją do piekarnika nagrzanego do 160°C na 15-20 minut, aż będzie ciepła w środku, ale nie przesuszona.
- Pojedyncze kawałki można odgrzewać w piekarniku przez 8-10 minut lub w mikrofalówce przez 1-2 minuty (choć w mikrofalówce ciasto może stracić kruchość i stać się nieco wilgotne).
- Tarta nadaje się również do zamrożenia – po całkowitym ostudzeniu owiń ją szczelnie folią spożywczą i folią aluminiową, a następnie zamroź na okres do 2 miesięcy. Rozmrażaj w lodówce przez noc przed ponownym podgrzaniem.
Wskazówka: Jeśli planujesz zamrozić tartę, najlepiej zrobić to przed upieczeniem. Przygotuj ciasto i nadzienie, złóż tartę, ale nie piecz. Zamroź, a kiedy przyjdzie czas na podanie, piecz prosto z zamrażarki, dodając około 15-20 minut do standardowego czasu pieczenia.