Szarlotka to jeden z najbardziej ukochanych polskich deserów, który przywołuje wspomnienia domowego ciepła i rodzinnych spotkań przy stole. Na szczęście osoby na diecie bezglutenowej nie muszą rezygnować z tego klasycznego przysmaku! Bezglutenowa wersja szarlotki zachowuje wszystkie walory smakowe tradycyjnego ciasta, oferując jednocześnie kruchość i delikatność, która nie ustępuje oryginałowi. Poniższy przepis zachwyci nie tylko osoby z celiakią czy wrażliwością na gluten, ale również wszystkich miłośników jabłecznych wypieków. Połączenie słodko-kwaśnych jabłek z aromatem cynamonu i wanilii tworzy kompozycję, której trudno się oprzeć.
Składniki na bezglutenową szarlotkę
Przygotowanie bezglutenowego ciasta wymaga nieco innych składników niż tradycyjna szarlotka, ale efekt końcowy z pewnością zachwyci podniebienia wszystkich smakoszy. Wszystkie potrzebne produkty bez trudu znajdziesz w większości sklepów ze zdrową żywnością lub w działach bezglutenowych supermarketów.
Składniki na kruche ciasto bezglutenowe:
- 250 g mieszanki mąk bezglutenowych (np. ryżowej, kukurydzianej i ziemniaczanej w proporcji 2:1:1)
- 150 g zimnego masła
- 100 g cukru pudru
- 2 jajka
- 1 łyżeczka bezglutenowego proszku do pieczenia
- 1 łyżeczka ksantanu (stabilizator dla ciast bezglutenowych)
- Szczypta soli
- 1 łyżeczka ekstraktu z wanilii
Składniki na jabłkowy farsz:
- 1,5 kg kwaśnych jabłek (najlepiej szara reneta lub antonówka)
- 2 łyżki cukru (ilość możesz dostosować do słodkości jabłek)
- 2 łyżeczki cynamonu
- Sok z połowy cytryny
- 1 łyżka mąki ziemniaczanej
- Opcjonalnie: garść rodzynek lub żurawiny
Do posypania:
- 1 łyżka cukru pudru
- Opcjonalnie: bezglutenowe płatki migdałowe
Przygotowanie bezglutenowego ciasta jabłkowego
Szarlotka bezglutenowa wymaga nieco innego podejścia niż tradycyjna wersja. Kluczem do sukcesu jest odpowiednie przygotowanie ciasta i jabłek, aby uzyskać idealną konsystencję i smak.
Krok 1: Przygotowanie kruchego spodu
- W dużej misce wymieszaj wszystkie suche składniki ciasta: mieszankę mąk bezglutenowych, cukier puder, proszek do pieczenia, ksantan i sól.
- Dodaj zimne masło pokrojone w kostkę i rozetrzyj całość palcami lub mikserem na najniższych obrotach, aż powstanie kruszonka.
- Dodaj jajka i ekstrakt waniliowy, a następnie szybko zagnieć ciasto. Uwaga: ciasto bezglutenowe może być bardziej lepkie niż tradycyjne – to normalne!
- Uformuj kulę, zawiń w folię spożywczą i schłodź w lodówce przez minimum 30 minut. Chłodzenie jest kluczowe dla uzyskania kruchości!
Krok 2: Przygotowanie jabłkowego nadzienia
- Jabłka obierz, usuń gniazda nasienne i pokrój w średniej wielkości kostkę lub cienkie plastry, w zależności od preferencji.
- W dużej misce wymieszaj pokrojone jabłka z cukrem, cynamonem, sokiem z cytryny i mąką ziemniaczaną. Jeśli używasz rodzynek lub żurawiny, dodaj je na tym etapie.
- Wskazówka: Aby jabłka nie ściemniały podczas przygotowywania ciasta, skrop je dodatkowo sokiem z cytryny.
Krok 3: Formowanie i pieczenie szarlotki
- Rozgrzej piekarnik do 180°C (termoobieg) lub 200°C (grzanie góra-dół).
- Formę o wymiarach około 24×24 cm wyłóż papierem do pieczenia lub nasmaruj masłem i oprósz bezglutenową mąką.
- Wyjmij ciasto z lodówki i podziel na dwie części – większą (około 2/3) i mniejszą (1/3).
- Większą część rozwałkuj między dwoma arkuszami papieru do pieczenia (ciasto bezglutenowe jest bardziej kruche i może się łatwiej rozpadać). Wyłóż nim spód i boki formy.
- Na ciasto wyłóż równomiernie przygotowane jabłka.
- Mniejszą część ciasta rozwałkuj i pokryj nią wierzch szarlotki. Możesz też pokruszyć ciasto na wierzch, tworząc kruszonkę.
- Piecz szarlotkę przez około 45-50 minut, aż wierzch nabierze złocistego koloru.
Wskazówka od szefa: Bezglutenowe ciasto kruche jest delikatniejsze niż tradycyjne, dlatego warto rozwałkowywać je między dwoma arkuszami papieru do pieczenia. Jeśli ciasto się kruszy, nie przejmuj się – możesz je po prostu docisnąć palcami do formy.
Podawanie bezglutenowej szarlotki
Szarlotka bezglutenowa najlepiej smakuje, gdy nieco przestygnie. Przed podaniem posyp ją cukrem pudrem lub udekoruj bezglutenowymi płatkami migdałowymi. Doskonale komponuje się z:
- Kulką lodów waniliowych
- Kleksem bitej śmietany
- Sosem karmelowym (upewnij się, że jest bezglutenowy)
- Filiżanką aromatycznej kawy lub herbaty
Ciasto najlepiej smakuje w dniu upieczenia lub następnego dnia, gdy smaki się przegryzą. Możesz je przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku do 3 dni w temperaturze pokojowej lub do 5 dni w lodówce.
Wartości odżywcze bezglutenowej szarlotki
Bezglutenowa szarlotka, mimo że jest deserem, dostarcza również cennych składników odżywczych, zwłaszcza dzięki zawartości jabłek. Poniżej przedstawiono przybliżone wartości odżywcze jednej porcji (1/12 ciasta):
- Kalorie: około 290 kcal
- Białko: 3 g
- Węglowodany: 42 g
- Tłuszcze: 12 g
- Błonnik: 3 g
Jabłka są bogate w pektyny, które wspierają pracę układu pokarmowego, oraz witaminę C i przeciwutleniacze. Dodatek cynamonu nie tylko wzbogaca smak, ale ma również właściwości przeciwzapalne i może pomagać w regulacji poziomu cukru we krwi.
Warianty bezglutenowej szarlotki
Podstawowy przepis na bezglutenową szarlotkę możesz łatwo modyfikować według własnych upodobań. Oto kilka inspirujących wariantów:
Szarlotka bezglutenowa z bezą
Po upieczeniu ciasta, a przed całkowitym wystygnięciem, pokryj wierzch bezą przygotowaną z 3 białek i 150 g cukru. Ubij białka na sztywno, stopniowo dodając cukier, rozprowadź na cieście i zapiekaj dodatkowo przez 10-15 minut w temperaturze 150°C.
Szarlotka bezglutenowa z budyniem
Między warstwę ciasta a jabłka dodaj budyń waniliowy przygotowany z bezglutenowego proszku budyniowego. Taki dodatek nada szarlotce kremowej konsystencji i znacząco wzbogaci jej smak.
Szarlotka z mąki kukurydzianej
Możesz przygotować ciasto wyłącznie z mąki kukurydzianej, która nada szarlotce charakterystyczny, lekko słodkawy posmak. W tym przypadku zwiększ ilość ksantanu do 1,5 łyżeczki, aby ciasto dobrze się trzymało.
Najczęstsze problemy przy pieczeniu bezglutenowej szarlotki
Osoby początkujące w pieczeniu bezglutenowym mogą napotkać kilka wyzwań. Oto rozwiązania najczęstszych problemów, które pomogą Ci uzyskać doskonały efekt za każdym razem:
Ciasto jest zbyt kruche i rozpada się
Dodaj więcej ksantanu lub 1 łyżkę bezglutenowej skrobi kukurydzianej. Możesz też spróbować dodać 1 łyżkę jogurtu naturalnego, który pomoże związać składniki i nada ciastu elastyczności.
Ciasto jest zbyt twarde po upieczeniu
Prawdopodobnie zostało za długo wyrabiane. Ciasto bezglutenowe wymaga delikatniejszego i krótszego wyrabiania niż tradycyjne. Kolejnym razem mieszaj składniki tylko do momentu ich połączenia, unikając nadmiernego wyrabiania.
Jabłka wypuściły za dużo soku i ciasto jest mokre
Przed dodaniem jabłek do ciasta, lekko podsmaż je na patelni z odrobiną masła i cynamonu, aby odparowała część wody. Możesz też zwiększyć ilość mąki ziemniaczanej dodawanej do jabłek do 2 łyżek, co pomoże zagęścić nadmiar soku.
Bezglutenowa szarlotka to doskonały dowód na to, że dieta bez glutenu nie musi oznaczać rezygnacji z ulubionych deserów. Ten prosty przepis pozwala cieszyć się klasycznym smakiem polskiej kuchni w wersji dostosowanej do specjalnych potrzeb żywieniowych. Niezależnie od tego, czy przygotowujesz ją dla siebie, czy dla bliskich z nietolerancją glutenu, ta szarlotka z pewnością stanie się jednym z ulubionych wypieków w Twoim kulinarnym repertuarze!